Kulturno-istorijsko nasleđe Homolja

Homolje je slikovita oblast smeštena u severoistočnom delu Srbije, poznata po bogatom kulturno-istorijskom nasleđu. U Homolju možete istražiti značajne spomenike, kao što su Trška crkva i manastir Gornjak, koji svedoče o bogatoj istoriji ovog kraja. Dođite i upoznajte tradiciju, običaje i istorijske znamenitosti Homolja, jer svaki korak vodi u nezaboravno putovanje kroz vreme.

Homolje predstavlja oblast smeštenu u severoistočnom delu Srbije, u gornjem toku reke Mlave. Administrativno pripada opštini Žagubica i deo je Braničevskog regiona. Granice ove oblasti, kao i njen naziv, ostali su nepromenjeni još od srednjeg veka, kada se Homolje prvi put pominje u povelji kneza Lazara iz 1379/80. godine, u manastiru Gornjaku.

Oblast Homolja odlikuje se jasnim prirodnim granicama. Na severozapadu, severu i severoistoku omeđena je planinama Homolja (visina 940 m), dok jugoistočni, južni i jugozapadni deo zatvara planina Beljanica (visina 1339 m). Između ovih planina nalaze se dve kotline: Žagubička kotlina na istoku i Krepoljinsko-krupajska kotlina na zapadu. Zapadna granica Homolja oblikovana je Gornjačkom klisurom, koja predstavlja vezu sa srednjim tokom reke Mlava.

Od 12. veka, prostor Homolja i čitava oblast Braničeva bili su poprište sukoba između Vizantije, Ugarske i Bugarske, često menjajući svoje vladare. Homolje je pripojeno srpskoj državi za vreme kraljeva Dragutina i Milutina, u poslednjoj deceniji 13. veka, i ostalo je u njenom sastavu sve do turskog osvajanja 1459. godine.

Među značajnim spomenicima srednjovekovne arhitekture izdvaja se Trška crkva, koja datira iz kraja 13. veka i predstavlja najstariji sakralni objekat na ovom području. Zaštićena je kao spomenik kulture od velikog značaja i nalazi se 5 kilometara severozapadno od Žagubice. Crkva je podignuta na srednjovekovnom mestu Trg, koje je bilo ekonomski i kulturni centar Homolja do 19. veka, kada se fokus premešta u Žagubicu.

Takođe, značajan spomenik kulture je manastir Gornjak, zadužbina kneza Lazara iz 1378. godine, smešten na ulazu u Gornjačku klisuru. Manastirski kompleks obuhvata crkvu posvećenu Vavedenju Presvete Bogorodice, isposnicu Grigorija Sinaite koja je u steni posvećena Svetom Nikoli, kao i kompleks zgrada izgrađenih oko hrama.

Crkva Svete Trojice nalazi se u samom centru Žagubice i okužena je visokim stablima lipa koja pružaju hlad i mir posetiocima ali i tokom perioda cvetanja šire divan miris. Građena u periodu od 1873. do 1875. godine. Samim tim što se crkva nalazi u centru naselja, veoma je posećena kako u danima velikih praznika, tako i ostalim danima u vreme bogosluženja.

Crkva i porta su lepo uređene. Svake godine u dane sabora “Vrela Homolja” u porti održava se sabor starog srpskog pevanja “Srpski poj od iskona”.

Na kraju, pozivamo sve posetioce da dođu u prelepe Homolje i urone u bogato kulturno-istorijsko nasleđe ovog kraja. Otkrijte čari tradicije, običaja i istorijskih znamenitosti koje čuvaju duh prošlih vremena. Homolje je mesto gde se susreću priroda i kultura, a svaki korak može postati nezaboravno putovanje kroz vreme. Ne propustite priliku da upoznate sve što ovaj region ima da ponudi.

Tekst je objavljen u okviru projekta Homoljska priča: Žagubica na internet sceni. Projekat sufinansira opština Žagubica. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.